Zoek je een Bijbelstudie cursus? Meer dan de Bijbel basics?

Leer de ‘Bijbel’ beter begrijpen en lezen in context

Neutraal & academisch onderbouwd

Beginners & gevorderden

Volg deze Bijbelcursus op maat: individueel & groepen

Bijbelstudie op maat: voor jouw event, in een persoonlijke coaching of als online cursus

Dit is een toegankelijke allround cursus Bijbelstudie. Je leert verschillende inzichten en vaardigheden om de ‘Bijbel’ beter te begrijpen en te lezen in context.

Denk aan kennis over de wereld van het Oude en Nieuwe Testament. Of verantwoord omgaan met verschillende Bijbelvertalingen. Maar ook diverse interpretatiemethodes voor Bijbelse teksten en onmisbare hulpmiddelen voor zelfstandige Bijbelstudie.

Je vertrekt niet vanuit een kerkelijke stroming, maar vanuit een theologisch-neutrale insteek. Geen voorkennis nodig!

Deze cursus wordt aangeboden in 3 vormen:

  1. Op maat voor je eigen event
  2. Op maat voor een live of online persoonlijke coaching
  3. Online cursus voor thuisstudie (nog in ontwikkeling!)

THEX verzorgt maatwerktrajecten, (online) cursussen, scholingen, coachings, lezingen en presentaties!

Wat is een ‘Bijbelwetenschappelijke’ Bijbelstudie?

De ‘Bijbelwetenschap’ bestudeert de Bijbel vanuit meerdere theologische vakgebieden en methodes. Deze gebalanceerde insteek is noodzakelijk wegens de complexe ‘aard’ van de Bijbel zelf.

Wat is de Bijbel en hoe is de Bijbel ontstaan?

De ‘Bijbel’ bestaat uit verschillende boeken met verschillende genres en auteurs. Geschreven in verschillende tijdsperioden. Ook al neem je als gelovige de Bijbel als ‘goddelijk geïnspireerd’, de Bijbel heeft minstens deze historische context. En die context begrijpen vereist kennis en vaardigheden

  • Kennis van de Bijbelse archeologie, geschiedenis en leefwerelden waarin de verhalen zijn geschreven of zich afspelen.
  • Kennis over het ontstaan van de Bijbel. Hoe is de Bijbel tot stand gekomen? Wat is een ‘grondtekst’? Hoe zit het met manuscripten, kopieën en tekstvariaties? Hoe ga je om met verschillende Bijbelvertalingen?
  • Kennis van Bijbelse ‘tekstgenres’. Je leest poëzie (Psalmen; Hooglied) anders dan verhalen (Kaïn en Abel; koning David; Jezus en zijn discipelen), wetsteksten (Leviticus), brieven (Korinthiërs) of apocalyptiek (Daniël; Openbaringen).
  • Kennis van het lees- en studieproces zelf. Welke culturele vooroordelen kleuren jouw tekstlezing? Hoe lees je meer ‘objectief’ de tekst? Hoe doe je een goede studie naar Bijbelse woorden en de context? Met welke hulpmiddelen?

Via een concreet stappenplan leer je verantwoord omgaan met de Bijbel. Je gaat verder dan de Bijbel basics!

Bijbelstudie cursus vanuit een ‘academische’ insteek

Deze cursus hanteert een ‘academisch-theologische’ insteek. Geen ‘kerkelijke’ insteek. Dit is een belangrijk verschil. Dat heeft niets te maken met moeilijke taal, maar met ‘neutraliteit’. Je leert niet wat je moet geloven, maar simpelweg ‘vaardigheden’ om de Bijbel verantwoord in historische context te lezen. Ongeacht of je katholiek, protestants of evangelisch bent.

Is deze Bijbel cursus voor jou?

  • Je zoekt een meer neutrale insteek. Vanuit ‘christendom breed’ en niet een kerkgenootschap.
  • Je wilt de Bijbel dieper ‘begrijpen’. Wat verder gaat dan de zondagspreek, de standaard Bijbelschool cursus, studieavonden of kringen vanuit kerken.

Programma Bijbelstudie cursus

In elke module wordt een belangrijke Bijbelwetenschappelijke discipline uitgelegd en uitgediept. Er is veel aandacht voor verschillende bronnen, methodes en vaardigheden. De lesstof wordt visueel ondersteund met tijdslijnen en illustraties. Je krijgt ook praktische stappenplannen.

Deze cursus kan je volledig doorlopen of in delen. Kies op maat wat jou aanspreekt!

DEEL 1: DE BIJBEL IN HISTORISCHE CONTEXT

1.1   Introductie tot Bijbelwetenschap

1. Wat is Bijbelwetenschap?

1.2   Wat is de ‘Bijbel’ niet? 6 populaire mythes

1.3  Bijbelstudie: wat, hoe & waarom?

2.1   Korte inleiding tot Bijbelse geografie

1. Wat, hoe & waarom?

2.2   Kennismaking met het land Palestina

1. Het Bijbels Palestina in het Oude Nabije Oosten
2. Het klimaat
3. De streken
4. De wegen

3.1   Korte inleiding tot Bijbelse archeologie

1. Het wat, hoe & waarom van Bijbelse archeologie
3. ‘Wie is wie’ in de Bijbelse archeologie wetenschappen
4. Verantwoording voor het gehanteerde overzicht van het Oude Testament

3.2   Het Egyptische rijk en Mesopotamië (…-935 BCE)

1. Vanaf de aartsvaders tot de profeten
2. Het koninkrijk Israël: van Saul en David tot Salomo
3. De eerste joodse tempel in Jeruzalem

3.3   Het Assyrische rijk (935-612 BCE)

1. De scheuring van het koninkrijk: Israël (noord) en Juda (zuid)
2. De Israëlieten in Assyrisch ballingschap

3.4   Het Babylonische rijk (604-539 BCE)

1. Van ‘Israëlieten‘ naar ‘Joden’?
2. De Joden in Babylonisch ballingschap
3. Tempelverwoesting, vastlegging Oude Testament en opkomst synagogen

3.5   Het Perzische rijk (538-333 BCE)

1. De bevrijding uit ballingschap en bouw van de tweede tempel
2. De opkomst van schriftgeleerden: Ezra en Nehemia

3.6   Het Griekse rijk (333-63 BCE)

1. 4 belangrijke maatschappelijke groepen: priesters, sadduceeën, farizeeën en essenen
2. De Septuagint: de Griekse vertaling van het Oude Testament

4.1   Het Romeinse rijk (63 BCE tot 640 CE)

1. Jezus van Nazareth, dé Christus
2. De eerste kerk
3. Het eerste apostelconcilie
4. Het leven van Paulus
5. Verwoesting van de tempel
6. Van farizeeën naar rabbijnen
7. Vastlegging van het Nieuwe Testament
8. De vervolging van de christelijke kerk
9. Het concilie van Nicea-Constantinopel: de Drie-eenheidsleer
10. Het concilie van Chalcedon: Christus is God én mens

DEEL 2: VERANTWOORD OMGAAN MET DE BIJBEL

5.1   De Bijbelse canon: welke boeken zijn gezaghebbend, voor wie en waarom?

1. De joodse canon
2. De katholieke canon
3. De protestantse en evangelische canon

5.2   Wat is de oorspronkelijke grondtekst(en) van de Bijbel?

1. Van gebeurtenis naar vastlegging
2. Manuscripten, kopieën en tekstvariaties
3. De Dode Zee-rollen
4. Wat betekent eigenlijk ‘grondtekst’?
5. De academische “grondtekst” als basis voor alle Bijbelvertalingen

5.3   Bijbelvertalingen: hoe ga je daar verantwoord mee om?

1. 3 vertaaldoelen: elegantie, brontekst-getrouw en doeltaal-gericht
2. 4 vertaalprincipes voor Bijbelvertaling: letterlijk, dynamisch, equivalent en parafrase
3. Verantwoord omgaan met verschillende Bijbelvertalingen

6.1   Wat is Bijbelinterpretatie?

1. Wat, hoe & waarom van Bijbelinterpretatie
2. AIED-methode: Van analyse naar interpretatie
3. 5 methoden voor Bijbelinterpretatie

6.2   7 uitdagingen voor Bijbelinterpretatie

1. Ligt de ‘betekenis’ in de auteursintentie, tekst of lezer?
2. Culturele verschillen tussen toen en nu
3. Hoe Bijbelvertalingen onze interpretatie kleuren
4. Voorkom 6 veelgemaakte woordstudiefouten
5. De invloed van ‘tekstgenre’ op onze interpretatie
6. “Out of context”: Misbruik van Bijbelteksten
7. Gebrek aan achtergrondinformatie

6.3   Onmisbare studietools en bronnen voor een zelfstandige Bijbelinterpretatie

1. Van woordenboeken en lexica tot studiebijbels: Wat, hoe & waarom?
2. Populaire en academische handboeken

6.4   Samenvatting: Hét 7 stappenplan voor Bijbelinterpretatie op 1A4

1. Doe het voorbereidende werk
2. Gebruik een Bijbelvertaling op een verantwoorde manier
3. Gebruik de juiste naslagwerken
4. Bestudeer de context van de Bijbeltekst
5. Bestudeer de structuuronderdelen van de Bijbeltekst
6. Bestudeer de verhaalonderdelen van de Bijbeltekst
7. Vertaal de boodschap van toen naar nu

DEEL 3: HET NIEUWE TESTAMENT

7.1   Wat zijn evangeliën?

1. Wie zijn de schrijvers?
2. Wat is het genre van de evangeliën?
3. De 4-bronnen-hypothese: hoe hangen de evangeliën samen?

7.2   Waarop moet je letten bij het lezen van de evangeliën?

1. Parafrase-techniek
2. Transferal-techniek
3. Displacement-techniek
4. Compressie-techniek
5. Grammatica-techniek
6. Spotlighting-techniek
7. Simplificatie-techniek
8. Conflatie-techniek
9. Vrije compositie-techniek
10. Structuur-techniek

7.3   Afsluitende tips voor het lezen van evangeliën

8.1   Wie was Paulus?

1. Paulus’ levensloop
2. Paulus’ theologisch denken

8.2   Hoe interpreteer je brieven?

1. Introductie tot de brieven
2. Briefstructuur in de oudheid
3. Het retorische karakter van brieven

8.3   Afsluitende tips voor het lezen van brieven

Wat maakt deze Bijbel cursus uniek?

  • Gebalanceerd: tekstuitleg (exegese), interpretatieleer (hermeneutiek), tekstvertaling, Oude en Nieuwe Testament, de basis van Bijbelse geografie, archeologie en geschiedenis.
  • Neutraal: niet vanuit een kerk.
  • Handige praktische stappenplannen.
  • Maatwerk mogelijk.

Volg deze cursus online, op jouw live event of in een persoonlijke coaching

THEX verzorgt maatwerktrajecten, cursussen, scholingen, coachings en presentaties voor verschillende doelgroepen en contexten.

Alle cursusprogramma’s worden in overleg en op maat aangeboden in drie coachingsvormen.

Live event (o.a. workshop, kringavond, lezing)

  1. Je bent bijvoorbeeld een voorganger, predikant, gespreksleider, pastoraal werker of voorzitter van een vereniging die Bijbelverdieping zoekt voor zijn of haar groep mensen.
  2. Je wilt één of meerdere studiedagen, (kring)avonden, presentaties of lezingen organiseren. Bijvoorbeeld een eenmalige lezing van 45 min. of wekelijkse studiedagdelen.
  3. Dan bepalen wij in overleg welke onderdelen of modules uit het cursusprogramma geschikt zijn voor jouw event, interesse, niveau en doel(groep. Je hebt bijvoorbeeld een kleine groep, wel of niet gelovig, de cursus moet laagdrempelig en interactief zijn en slechts 1 of 2 korte of lange studie-avonden omvatten.
  4. Op basis van jouw wensen en behoefte wordt het programma in beknopte of uitgebreide vorm samengesteld en na akkoord aangeboden op jouw locatie.

Persoonlijke coaching

  1. Je zoekt een persoonlijke coaching of onderwijstraject gericht op jouw specifieke theologische vragen, gerelateerd aan het cursusprogramma.
  2. Ik bespreek in overleg met jou welke delen van het programma geschikt zijn en passen in de duur van de door jou gewenste sessies.
  3. De sessies zijn in overleg met mij face-to-face of eventueel online via een videogesprek.
  4. Lees meer over persoonlijke coaching.

Online cursus voor thuisstudie

  1. Op dit moment wordt er gewerkt aan een uitgebreide E-learning variant van de cursus.
  2. De cursus volg je dan in een online leeromgeving waarbij de stof wordt aangeboden in video’s, samenvattende teksten en leer- en werkboeken.
  3. Je kan je alvast hiervoor inschrijven, zodat je op de hoogte bent wanneer de cursus online gaat.

Veelgestelde vragen over de Bijbel cursus

Volledige neutraliteit is natuurlijk niet haalbaar. Al in het samenstellen van het materiaal maak je als docent of onderzoeker keuzes.

Maar je kan als docent wel 3 doelen nastreven om meer neutraliteit proberen te krijgen:

  1. Niet vertrekken vanuit één visie. Ongeacht of dat nou een kerkstroming of theologiestroming is.
  2. Zoveel mogelijk diverse antwoorden meenemen, ook als je de conclusies niet deelt. Dus van katholiek en protestants tot evangelisch. En ook eerlijk zijn als er geen zekere conclusies bestaan.
  3. Je eigen conclusies als docent voor je houden zodat de cursist de ‘ruimte’ krijgt om zelfstandig conclusies te trekken. Als docent heb je meer een begeleidende rol, dan sturen in wat iemand moet geloven of doen.

‘Christendom breed’ betekent dat je zoveel mogelijk christelijk-theologische stromingen meeneemt. Dus niet alleen een topic vanuit de katholieke of protestantse en evangelische visie bekijken.

Dat klinkt voor sommigen vanzelfsprekend, maar dat is het niet. In Nederland zijn vrijwel alle theologie-opleidingen vanuit een christelijke stroming gegeven: Katholieke Universiteit Tilburg, Protestantse Universiteit Apeldoorn of Kampen, Evangelisch College, enz. Vaak staan hun programma’s en literatuurlijsten erg vol met ideeën en namen uit het eigen kamp.

Deze cursus zoekt juist de breedte op. De standpunten moeten divers zijn in hun antwoorden, los van uit welke hoek het antwoord komt. Jij als cursist bepaalt zelf hoe je de aangeboden inzichten verwerkt in je eigen visie, overtuiging of (kerk)traditie.

Bijbelwetenschap is een breed vakgebied.

Het cursusprogramma heeft dus afbakeningen. Hiervan afwijken kan natuurlijk altijd als je meer op maat wilt werken in een persoonlijke coaching of workshop voor je kerk, organisatie of instelling.

4 afbakeningen:

  1. Je leert geen klassieke talen Hebreeuws of Grieks lezen. Ook voorkennis hiervan is niet nodig. Je krijgt wél enig basisinzicht in hoe die Bijbelse talen en vertalingen vanuit die talen naar het Nederlands of Engels werken. Dat is bijvoorbeeld nodig om te begrijpen wat een ‘grondtekst’ is, te weten hoe je moet omgaan met verschillende Bijbelvertalingen en om hulpmiddelen zoals woordenboeken voor een woordstudie goed te kunnen gebruiken.
  2. Je leert niet de geschiedenis van het hele Oude Nabije Oosten. Je leert wél basisgeschiedenis in zoverre die geschiedenis van invloed is op de Bijbel.
  3. De cursus richt zich niet op wat je moet geloven of wat de betekenis van een Bijbeltekst is. Je leert niet wat een bepaalde Bijbeltekst betekent, maar juist hoe je via bepaalde stappen tot betekenis komt. De cursus vult zo weinig mogelijk conclusies in voor jou als cursist.
  4. De cursus geeft geen complete literaire bespreking van ieder Bijbelboek apart met ontstaan, opbouw, inhoud, schrijver, geadresseerden en de stijl. Je krijgt ook geen uitleg van iedere Bijbeltekst. Het is onmogelijk om op een verantwoorde wijze een uitleg van de hele Bijbel te geven.

Dus de cursus focust zich niet op de uitleg van elke Bijbeltekst (het ‘wat’), maar vooral op een goede basis voor elke uitleg die je onderneemt (het ‘hoe’ en ‘waarom’).

Voor christengelovigen is de Bijbel meer dan een hoogstaand literair boek. Het is bijvoorbeeld het ‘Woord van God’, de ‘Heilige Schrift’, ‘Gods openbaring’, enzovoorts. Dan heb je nog zoiets als ‘de rol van de Heilige Geest die de gelovige mee helpt met inzicht verkrijgen’.

Deze cursus laat die goddelijke en gelovige kant achterwege. Ook mijn persoonlijke geloofsopvattingen als theoloog en christen. Er is dus ook geen module over de rol van de Heilige Geest in het interpretatieproces. Dat onderwerp is voor christengelovigen belangrijk en zeker complex, maar het wijkt af van de bedoeling van de cursus.

In deze cursus leer je de theologische inzichten en vaardigheden die algemeen toepasbaar zijn en toegankelijk voor iedereen.

Denk aan stappen om een tekst te ontleden, te analyseren en te interpreteren. Kennis over Bijbelse geschiedenis, cultuur, maatschappelijke structuren, genres, briefstructuren, manuscripten, Bijbelvertalingen, enz. Hiervoor hoef je niet gelovig te zijn. In die zin heeft de cursus een ‘academisch-theologische insteek’. De focus ligt op ‘rationele en voor iedereen toegankelijke kennis’. De goddelijke en spirituele dimensie wordt bij de cursist gelaten.

En zelfs al benadruk je als christengelovige de stelling dat de Bijbel ‘Gods Woord’ is, dan nog is dat spreken van God via teksten die voortkomen uit een historisch-bepaalde context. Die historisch-bepaalde context begrijpen helpt je om de Bijbelse verhalen beter te begrijpen.

‘Kerk- en christelijk-neutraal’ blijft in de cursus primair. Daarom is de cursus breed toegankelijk en uniek te midden van de vele Bijbelcursussen in Nederland die vaak vanuit de eigen kerktradities worden gegeven.

Uiteraard zijn sommige onderdelen van Bijbelstudie alleen mogelijk voor ‘experts’. Zeker als je niet de klassieke talen beheerst.

Desondanks zijn er algemene leesstrategieën en vaardigheden die iedereen zonder theologiestudie kan toepassen. Weten welke vragen je bij ieder type tekst kan stellen is al zo’n vaardigheid. En uiteindelijk moet je tot op zekere hoogte vertrouwen op naslagwerken zoals commentaren, studiebijbels, woordenboeken en lexica. Je kan niet alles zelfstandig uitzoeken. Zo werkt de wetenschap en dus ook de Bijbelwetenschap niet. Maar je moet wel weten hoe je met die tools kunt omgaan. Dat valt te leren!

Zo zijn er allerlei inzichten en vaardigheden die je je eigen kan maken. Wat tot verrijking en een verantwoorde en genuanceerde Bijbelomgang leidt. Hiervoor hoef je geen specialist te zijn.

Je moet wel openstaan voor nieuwe visies en vaardigheden om de Bijbel op een frisse manier te benaderen. Als je die interesse en openheid hebt, dan is deze cursus zeer geschikt!

Als je dit programma in een persoonlijke coaching of workshop / studie-avond in je (kerk)instelling of organisatie wilt gebruiken, is meer maatwerk mogelijk dan een online cursus. We kunnen samen in overleg bepalen hoe het programma eruit zal zien. Neem hiervoor met mij contact op!

Wie ben ik als je coach en docent?

Ik ben Roy Harmanus, theoloog en coach. Cum laude afgestudeerd in de Theologie aan Tilburg University.

Ik heb 15+ jaar ervaring als docent, van 1-op-1 tot middelgrote groepen, met verschillende denkniveaus en achtergronden.

Vanuit THEX bied ik coaching op de gebieden Bijbelwetenschap, systematische theologie & godsdienstfilosofie.

Anderen over THEX

“Roy is een coach pur sang! Hij heeft een verfrissende diepgaande analytische expertise.

Hoe dieper ik nu graaf in een onderwerp, hoe meer ik besef hoe klein mijn kennis blijkt te zijn. Het is alsof ik altijd door een klein sleutelgaatje naar de wereld heb gekeken en dacht te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Een van die onderwerpen was mijn zeer overtuigende maar starre kijk op God-gerelateerde onderwerpen. Ik kijk er nu meer met een open vizier naar en ben minder bevooroordeeld. Ik beveel Roy van harte aan!

Recensie THEX Roy HarmanusPerry van Maenen, informatiemedewerker GGD

“Roy is een integer en warm persoon. Hij durft je ook uit te dagen om je eigen denken te onderzoeken. Op theologisch/filosofisch gebied maar vooral met tekstinterpretatie heeft Roy mij als spreker in korte tijd enorm geholpen. De opgedane kennis helpt mij bij de uitwerking van mijn talk of zoals het binnen mijn kringen heet: een preek. Vooral de persoonlijke gesprekken en tijd met Roy hebben mij doen groeien als spreker, maar ook als mens.

Spreker & theoloogMigiel Ouwens, spreker & hbo theologisch-pastoraal werker

“Roy is een echte leraar/onderwijzer. Hij legt je niet zijn eigen mening op, maar leert je genuanceerd nadenken.

De onderwerpen worden gestructureerd onderwezen, altijd voorzien van een context die dient als een kapstok om het onderwijs aan op te hangen. In begrijpelijke taal, aangepast / rekeninghoudend met zijn publiek wordt de stof uitgelegd. Roy gaat moeilijke vragen niet uit de weg. Hij grijpt ze aan om samen naar de antwoorden te zoeken.

Anita Serné, christen

“Door Roy ben ik zelf een liefhebber geworden van logisch nadenken en logisch beredeneren. Ik neem dingen niet zomaar klakkeloos over, maar ga op zoek naar de achterliggende reden voor geloofsaspecten.” 

Recensie Carlos THEX Roy HarmanusCarlos de Oliveira, jurist

Zoek je een Bijbelstudie aanbod voor je event (workshop / presentatie), persoonlijke begeleiding of online cursus?